نقش حنا در جزیره قشم

حنا از زمان‏های بسیار دور به عنوان یک نوع رنگ شناخته شده است و یکی از قدیمی ‏ترین ترکیبات آرایشی و بهداشتی در جهان به شمار می‏رود .

حنا یکی از قدیمی ‏ترین ترکیبات آرایشی و بهداشتی در جهان

حنا از زمان‏های بسیار دور به عنوان یک نوع رنگ شناخته شده است و یکی از قدیمی ‏ترین ترکیبات آرایشی و بهداشتی در جهان به شمار می‏رود . درباره نخستین خاستگاه درخت حنا اتفاق نظر وجود ندارد . عده ای هند را نخستین خاستگاه حنا می دانند و برخی دیگر نخستین رویشگاه حنا را به مصر باستان نسبت داده اند . کشت و کاربرد حنا در ایران هم به گذشته های بسیار دور باز می گردد به طوری که این گیاه یکی از فراورده های مهم کشاورزی بوده که هم در داخل ایران کاربرد بسیاری داشته و هم بخش فراوانی از آن به حاشیه جنوبی خلیج فارس و شمال آفریقا صادر می شده است . مرکز اصلی کشت حنای ایران کرمان و به ویژه بم و بهرام آباد و پاره ای از مناطق جنوب به ویژه هرمزگان است. 

در حال حاضر مصرف حنا کاهش نیافته و همچنان بازار خوبی دارد اما محصولات متنوع چینی و هندی مجالی به محصول با کیفیت و سنتی ایران نمی‌دهند و حنای ایرانی دیگر مثل قبل رنگی ندارد.


در باور مردمان بومی قشم حنا گیاهی بهشتی است

نقش و نگار های زیبا و گوناگون حنا بر دست و پای نو عروسان و تازه دامادهای این جزیره نمادی از شگون زندگی و سبز بختی به شمار می رود . تا جایی که در باور عوام از بخش های جدا نشدنی جشن عروسی است . از حنا علاوه بر عروسی ها درجشن های دیگر مانند عید سعید فطر و قربان که مهم ترین اعیاد در جزیره قشم است استفاده می شود. امروز زنان قشم نقش حنا را بر دستان گردشگران علاقه مند تور قشم می بندند تا هم آذین بومی خود را به گردشگران تور قشم معرفی کرده باشند و هم منبع درآمدی برای خود داشته باشند .


نقوشی که در نگاره های حنا به کار می روند ، پیچش متفاوت و نامتعارف گل و برگ هایی است که در سوزن دوزی ها هم استفاده می شوند . در گذشته از خطوط بسیار ساده برای ترسیم نقوش حنا استفاده می شد . نقوشی مانند خورشید و درخت نخل و نقاط ریز از رایج ترین اشکال مورد استفاده بوده است . این نقوش به صورت ذهنی ترسیم می گشت و هیچ نوع طرح یا نقشه آماده ای نداشت به تدریج و با گذر زمان بر تنوع این نقوش افزوده شده است . در حال حاضر اکثر نقوش حنا منشا غیر ایرانی دارد و از کاتالوگ های عربی گرفته می شود ، همچنین از شابلون های آماده وارداتی نیز برای نقش انداختن بر روی دست و پای گردشگران تور قشم استفاده می شود .


 

بسیاری از گردشگران به هنگام سفر دوست دارند علاوه بر بازدید از جاذبه های گردشگری با فرهنگ و نوع زندگی بومیان مقصد سفر شان آشنا شوند ، غذا و یا لباس را امتحان نمایند حتی اگر لباس آن ها را خریداری نمی کنند برای دقایقی آن را پوشیده و عکس یادگاری با آن بیاندازند . بسیاری از بانوان مسافر تور قشم هم مشتاق هستند تا هنر نقش و نگار حنایی را که بر دست دختران و زنان قشم می بینند بر روی دستان خود تجربه کنند این هنر آرایی امروز در جزیره قشم به وفور به چشم می خورد .